Hướng dẫn phân biệt ký hiệu thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn

Trên thị trường hiện nay có hai loại thuốc chính đó là thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn. Vậy ký hiệu thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn như thế nào? 

• Hướng dẫn cách phân loại thuốc để sắp xếp thuốc lên tủ thuốc theo quy định
• Muốn mở Nhà thuốc đạt chuẩn GPP cần chuẩn bị hồ sơ gì?
• Danh sách 200 tên thuốc biệt Dược mà sinh viên Dược nào cũng phải nắm

Điều đầu tiên để phân biệt ký hiệu thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn chúng ta cần hiểu về định nghĩa của thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn là như thế nào

Thuốc kê đơn (thuốc ETC) là gì?

Khái niệm: Thuốc kê đơn hay còn gọi là thuốc ETC là loại thuốc được bán, cấp phát, sử dụng theo đơn bác sĩ. Thuốc kê đơn phải được sử dụng theo đúng chỉ định của người kê đơn, nếu không có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạng. Khi cấp phát, bán lẻ, sử dụng phải theo đơn thuốc và được quy định trong danh mục nhóm thuốc kê đơn (khoản 10 Điều 2 Luật Dược). Kênh phân phối chủ yếu của thuốc kê đơn là bệnh viện. Thuốc kê đơn không được phép quảng cáo dưới mọi hình thức.

Dược sĩ, giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết, danh mục thuốc kê đơn và bán theo đơn tạm thời được quy định tại Mục II Công văn số 1517/BYT-KCB ngày 06/3/2008 của Bộ Y tế. Trong đó có một số thuốc, nhóm thuốc thường gặp như thuốc kháng sinh, paracetamol, dung dịch truyền tĩnh mạch.

Những người được kê đơn thuốc là: Thầy thuốc đang hành nghề tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hợp pháp, bao gồm:

• Bác sĩ;
• Y sĩ tại các trạm y tế xã, phường, thị trấn (gọi chung là trạm y tế xã) và bệnh viện huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (gọi chung là bệnh viện huyện).
• Lương y, y sĩ y học cổ truyền tại các trạm y tế xã và bệnh viện huyện chịu trách nhiệm về chỉ định các thuốc đông y, thuốc từ dược liệu cho người bệnh;
• Hộ sinh viên tại các trạm y tế xã khi không có bác sĩ, y sĩ được chỉ định thuốc cấp cứu trong trường hợp đỡ đẻ.

Thuốc không kê đơn (thuốc OTC)

Khái niệm: Thuốc không kê đơn hay còn gọi là thuốc OTC là thuốc thường được dùng trong việc điều trị các bệnh lý thông thường và người bệnh có thể tự điều trị, không nhất thiết phải có sự thăm khám hoặc theo dõi của bác sĩ. Kênh phân phối thuốc chủ yếu là các hiệu thuốc.

Theo thông tin từ trang tin tức Y khoa cho biết, một số đặc tính của thuốc không kê đơn gồm:

• Thuốc không kê đơn là thuốc có độc tính thấp, không tạo ra những sản phẩm phân huỷ có độc tính, không có những tác dụng có hại nghiêm trọng.
• Thuốc không kê đơn được chỉ định trong điều trị các bệnh thông thường và bệnh nhân có thể tự điều trị, không nhất thiết phải có sự thăm khám, tư vấn và theo dõi của thầy thuốc.
• Thuốc ít có tương tác với thuốc khác và những loại thức ăn, đồ uống thông dụng.
• Thuốc có phạm vi liều dùng rộng, an toàn cho các nhóm tuổi, ít có ảnh hưởng đến việc chẩn đoán và điều trị các bệnh cần theo dõi lâm sàng.
• Thuốc không gây tình trạng lệ thuộc.

Lưu ý khi dùng thuốc không kê đơn: Vì là thuốc có thể dễ dàng mua tại các hiệu thuốc nên người dân tưởng rằng dùng sao cũng được. Tuy nhiên để đảm bảo hiệu quả và an toàn thì khi mua thuốc không kê đơn tại Nhà thuốc cần xem tờ hướng dẫn dùng thuốc. Trong tờ hướng dẫn dùng thuốc, người bệnh cần đọc: thành phần – công thức (để biết đó đúng là dược chất sử dụng), chỉ định (những trường hợp dùng thuốc này), chống chỉ định (những trường không được dùng thuốc này), cách dùng – liều lượng, tương tác thuốc…

Ký hiệu thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn như thế nào?

Nếu là thuốc kê đơn thì bạn sẽ thấy ký hiệu Rx ở đầu trên hộp thuốc. Đây là kí hiệu viết tắt của tiếng la tinh “Recipe” chỉ những thuốc kê đơn. Đối với loại thuốc không kê đơn thì không có kí hiệu này.