Siêu âm tim thai là phương pháp đã được áp dụng trong chẩn đoán tiền sản tại nước ta hơn 8 năm qua, tuy nhiên những lợi ích trong việc chẩn đoán tim bẩm sinh mà phương pháp này mang tới còn khá xa lạ đối với nhiều người.
- Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh để xác định chấn thương sọ não
- 5 thời điểm cần siêu âm thai mà các mẹ bầu phải biết
Theo thống kê mới nhất của bộ Y tế thì mỗi năm nước ta có khoảng 9.000 – 10.000 trẻ bị mắc chứng bệnh tim bẩm sinh khi vừa mới sinh ra, tỉ lệ này chiếng 0,8% số trẻ được sinh ra trong cùng năm. Trong số đó có 50% số trẻ bị tim bẩm sinh rất nặng và chỉ một nửa trong số trẻ em bị bệnh tim bẩm sinh được làm phẫu thuật, số còn lại phải sống trong bệnh tật và đối đầu với thần chết từng ngày. Thế nhưng việc kiểm tra dị tật tim bẩm sinh lại rất hay bị bỏ sót trong siêu âm tiền sản.
Siêu âm tim thai là gì?
Siêu âm tim thai là phương pháp chẩn đoán hình ảnh Y học được thực hiện bởi các bác sĩ đã được đào tạo chuyên sâu về tim mạch Nhi, qua đó giúp hỗ trợ đánh giá tình trạng tim mạch của bào thai như nhịp tim, cấu trúc và chức năng tim thai. Đây là phương pháp được các bác sĩ khuyến cáo nên được đưa vào chẩn đoán tiền sản giúp phát hiện sớm những dị tật tim bẩm sinh nặng để có thể kịp thời can thiệp điều trị ngay từ giai đoạn đầu của thai kỳ. Ngoài ra, siêu âm tim thai còn góp phần hạn chế tình trạng chấm dứt thai kỳ do những sai sót tắc trách trong chẩn đoán và tư vấn về bệnh tim bẩm sinh.
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của bộ môn Kỹ thuật Hình ảnh Y học thì kỹ thuật siêu âm tim thai cũng có những bước tiến lớn về công nghệ. Hiện nay, siêu âm tim thai có thể phát hiện chính xác dị tật tim bẩm sinh trong thai kỳ tới khoảng 99%, dù trong giai đoạn này tim là một cấu trúc vẫn phát triển và thay đổi.
Thai nhi mấy tuần có tim thai?
Tim thai thường sẽ xuất hiện vào tuần thứ 6 – 7 của thai kỳ, lúc này bằng những kỹ thuật siêu âm hiện đại ta đã có thể nghe thấy nhịp đập tim thai được rồi. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp phải vào khoảng tuần thứ 8 – 10 của thai kỳ mới có thể nghe thấy tim thai, điều này phụ thuộc vào chu kỳ kinh nguyệt và sự phát triển của phôi thai.
Từ tuần thứ 20 trở đi thì nhịp đập của tim thai đã trở nên mạnh mẽ và lúc này chỉ cần dùng tai nghe bình thường là có thể nghe thấy được. Nếu nghe nhịp đập của tim thai càng to và dễ dàng chứng tỏ thai nhi hoàn toàn khoẻ mạnh và phát triển bình thường.
Tất cả sản phụ đều nên siêu âm tim thai?
Đa số những trường hợp trẻ sinh ra bị mắc các bệnh tim bẩm sinh đều không hề có dấu hiệu nguy cơ trước đó, bởi vậy siêu âm tim thai được các bác sĩ khuyến cáo cho tất cả các sản phụ, và một số sản phụ nằm trong nhóm có nguy cơ cao như:
– Gia đình có tiền căn bị tim bẩm sinh.
– Sản phụ bị nhiễm rubella trong thời gian thai kỳ hoặc một số bệnh tự miễn.
– Dùng những loại thuốc có ảnh hưởng đến thai nhi như chống co giật, chống trầm cảm…
– Thai nhi được thụ tinh nhân tạo.
– Phát hiện sự bất thường trong siêu âm thai định kỳ.
– Những sản phụ mắc bệnh tiểu đường, phenyl ketones niệu..hoặc mắc phải một số bệnh di truyền khác như Ellis Van Creveld, Marfan, Noonan,…
Ngoài ra, phương pháp siêu âm tim thai cũng được các bác sĩ chỉ định cho các thai nhi thuộc nhóm có tiên lượng dễ mắc bệnh tim bẩm sinh:
– Tim thai bị loạn nhịp.
– Bất thường ngoài tim
– Những bất thường nhiễm sắc thể: thóat vị rốn, phù gáy, teo hành tá tràng, thoát vị hoành, nang dịch…
– Độ mờ gáy thai nhi tăng lên trong 3 tháng đầu tiên của thai kỳ.
– Nhau thai bị phù không do di truyền.
– Đa thai và nghi ngờ hội chứng trao đổi song sinh.
Thường thì siêu âm tim thai sẽ được thực hiện vào khoảng tuần thứ 18 – 20 của thai kì. Tuy nhiên, nếu có điều kiện các mẹ có thể đi siêu âm vào tuần 8 – 10 của thai kì để phát hiện sớm các bất thường của tim thai, đảm bảo cho bé yêu sức khỏe tốt nhất khi chào đời.
Nguồn: Trường Cao Đẳng Y Dược Pasteur