Kỹ thuật hình ảnh y học chẩn đoán bệnh viêm đa khớp dạng thấp

Bệnh viêm đa khớp dạng khớp là một dạng bệnh lý về xương khớp thường gặp, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể để lại những di chứng nặng nề như tàn phế.

• Những biến chứng nguy hiểm của bệnh sỏi thận đối với sức khỏe
• Những điểm lợi và hại của phương pháp chụp X- quang
• Chụp PET/CT để phát hiện và điều trị sớm bệnh ung thư

Theo thông kê mới nhất tại Việt Nam mỗi năm có tới 750 – 800 người mới mắc bệnh viêm đa khớp dạng thấp và thường gặp ở nữ giới. Bệnh viêm đa khớp dạng thấp gây biến dạng khớp và mô xung quanh khớp, nếu không được điều trị sớm bệnh sẽ tàn phá khớp dân đến tàn phế. Để phát hiện được bệnh viêm đa khớp dạng thấp thì cần thực hiện những kỹ thuật hình ảnh Y học như dưới đây:

Phương pháp chẩn đoán bệnh viêm đa khớp dạng thấp bằng X-quang

Đây là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh đơn giản, nhanh chóng và chi phí tiết kiệm trong việc chẩn đoán bệnh viêm đa khớp dạng thấp, đánh giá được tình trạng tổn thương như: tình trạng hủy đầu xương, hẹp khe khớp, dính khớp, bào mòn xương,… Tuy nhiên, với phương pháp này người bệnh chỉ đánh giá được các tổn thương ở xương, đặc biệt là hình ảnh bảo mòn. Ở giai đoạn muộn của bệnh không phát hiện được tổn thương viêm màng hoạt dịch.

Kỹ thuật Chụp cộng hưởng từ (MRI)

Chụp cộng hưởng từ MRI là một trong những phát minh có tính đột phá trong kỹ thuật y học. Chụp cộng hưởng từ có dải ứng dụng rộng khắp và an toàn, không gây nhiễm xạ cho bệnh nhân. Ngày nay, chụp cộng hưởng từ được sử dụng trong các trường hợp như: bệnh thần kinh, cột sống, xương khớp, tim mạch, tiêu hóa…

Chụp cộng hưởng từ trong viêm khớp dạng thấp, ngoài cho thấy hình ảnh bào mòn xương, chụp cộng hưởng từ còn phát hiện được hiện tượng phù xương do viêm màng hoạt dịch gây xung huyết từng vùng của xương và sự xâm lấn của dịch rỉ viêm từ các thiết bị hình ảnh. Chụp cộng hưởng từ còn được sử dụng để đánh giá tình trạng viêm màng hoạt dịch.

Chụp MRI là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiện đại trong y học sử dụng từ trường và sóng radio. Hình ảnh chụp có độ tương phản cao, chi tiết giải phẫu tốt cho phép phát hiện chính xác các tổn thương hình thái, cấu trúc các bộ phân trong cơ thể. Khả năng tái tạo hình ảnh 3D, không có tác dụng phụ như X quang hoặc CT-Scanner nên ngày càng được chỉ định rộng rãi cho nhiều ứng dụng chuyên khoa khác nhau.

Phương pháp siêu âm các khớp

Siêu âm được biết đến là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh an toàn, nhanh chóng và không gây hại đối với cơ thể, được ứng dụng trong việc chẩn đoán các bệnh lý: tràn dịch khớp, bệnh viêm khớp, các bệnh về cơ xương khớp (chấn thương, u…).

Siêu âm khớp tổn thương trong viêm khớp dạng thấp, dễ dàng phát hiện tình trạng viêm màng hoạt dịch, đặc biệt trong đợt tiến triển. Siêu âm có thể phát hiện tổn thương viêm màng hoạt dịch từ giai đoạn sớm của viêm khớp dạng thấp, ngoài ra siêu âm còn phát hiện được hình ảnh bào mòn xương, phát hiện màng hoạt dịch từ giai đoạn sớm và có kết quả tương tự với kỹ thuật chụp cộng hưởng từ MRI.

Nội soi

Phương pháp này hiện nay được áp dụng nhiều nhất với khớp gối. Ngoài khả năng chẩn đoán viêm khớp dạng thấp qua hình ảnh nội soi và mô bệnh học, đánh giá tổn thương (mức độ viêm màng hoạt dịch, mức độ hủy sụn, tổn thương dây chằng…) nội soi còn là một biện pháp điều trị qua việc loại bỏ các yếu tố viêm tại chỗ, các mảnh sụn, mảnh tổ chức hoại tử.

Ngoài ra để phát hiện sớm bệnh viêm đa khớp dạng thấp, có thể tiến hành thực hiện xét nghiệm máu, kỹ thuật này cho phép truy tìm các kháng thể hình thành do tình trạng viêm khớp gây ra như: anti-CCP hay yếu tố khớp (RF). Những trường hợp viêm khớp dạng thấp giai đoạn sớm, sự xuất hiện của anti – CCP và RF trong máu tiên lượng tình tạng gia tăng tổn thương khớp.

Theo bác sĩ Trường Cao đẳng Y Dược Sài Gòn hiện nay vẫn chưa có biện pháp điều trị triệt để bệnh viêm đa khớp dạng thấp, song có thể phòng các đợt viêm khớp tiến triển bằng việc dùng thuốc theo chỉ định kết hợp với vận động, sinh hoạt đúng cách sẽ giúp cho các khớp được hoạt động linh hoạt không bị tê cứng, giảm đau nhức và máu lưu thông tốt hơn.